အရိယာအဆင့္ဆင့္ ျဖစ္ေပၚပံု

အရိယာျဖစ္ခါနီး စိတ္အစဥ္ ျဖစ္ေပၚပံု

၀ိပႆနာဘာ၀နာကို ၀ီရိယဓာတ္ခုိင္မာစြာျဖင့္ မေနမနား ၾကိဳးစားအားထုတ္သူသည္ ပြားမ်ားအားထုတ္ဖန္မ်ားလာေသာအခါ ၀ိပႆနာဉာဏ္မ်ား အဆင့္ဆင့္ တုိးတက္၍ ထက္ျမက္ရင့္သန္လာေလသည္။ ယင္းသို႔ ၀ိပႆနာဉာဏ္ ရင့္သန္မူကို အေၾကာင္းျပဳ၍ မဂ္ဉာဏ္(အရိယာ) ျဖစ္ခါနီးတြင္ ျဖစ္ေလ့ရွိေသာ (မဂ္ဉာဏ္၏ေရွ႕ေျပးစိတ္မ်ား) ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ထုိျဖစ္ေပၚလာေသာစိတ္မ်ားကား (ဘ၀ဂၤစလန၊ ဘ၀ဂၤုပေစၦဒ)၊ မေနာဒြါရာ၀ဇၨန္းစိတ္၊ ပရိကံ၊ ဥပစာ၊ အႏုလံု၊ ေဂါၾတဘူဟူေသာ ဥပစာရသမာဓိေဇာစိတ္(၀ိပႆနာဉာဏ္)တုိ႔ ျဖစ္သည္။ ထုိစိတ္မ်ားသည္ မဂ္ဉာဏ္၏ ေရွ႕ေျပးစိတ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထုိစိတ္မ်ားျဖစ္၍ ခ်ဳပ္ျပီးသည့္ေနာက္ မဂ္စိတ္တစ္ၾကိမ္ႏွင့္ ထုိမဂ္စိတ္၏အက်ိဳးျဖစ္ေသာ ဖုိလ္စိတ္ႏွစ္ၾကိမ္၊ သို႔မဟုတ္ သံုးၾကိမ္ ဆက္တုိက္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။

မဂ္ဉာဏ္၏ ေရွ႕ေျပးစိတ္မ်ားအနက္ ပရိကံ၊ ဥပစာ၊ အႏုလံု ဟူေသာ ဥပစာရသမာဓိေဇာစိတ္(၀ိပႆနာဉာဏ္) မ်ားသည္ နိဗၺာန္ကို အာရုံမျပဳႏုိင္ေသး။ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ လကၡဏာသံုးပါးအနက္ တစ္ပါးပါးကိုအာရုံျပဳသည္။ ေဂါၾတဘူစိတ္ကား နိဗၺာန္ကို အာရုံျပဳသည္။ ထုိေဂါၾတဘူစိတ္ျဖစ္ျပီးေနာက္ မဂ္စိတ္ျဖစ္သည္ႏွင့္ တျပိဳင္နက္ ပုထုဇဥ္အဆင့္ကိုလြန္၍ အရိယာအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိေလေတာ့သည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ (အဆင့္ျမင့္) စာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပသည္။