(၁) ဟိရီၾသတၱပၸတရားႏွင့္ သမၼဳတိသစၥာ

မေကာင္းမူျပဳရမည္ကို ရွက္ျခင္းသည္ ဟိရီ၊ မေကာင္းမူျပဳရမည္ကို ေၾကာက္လန္႔ျခင္းသည္ ၾသတၱပၸျဖစ္ပါသည္။ ဤတရားႏွစ္ပါးကို သိရွိနားလည္ျပီး တရားအတုိင္း လုိက္နာက်င့္ၾကံၾကပါမွ ဤသတၱေလာကၾကီးမွာ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာေသာ ေလာကၾကီးျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။

ဤတစ္ရားႏွစ္ပါးကို မသိရွိ နားမလည္ၾကပါက (သို႔မဟုတ္) ဤတရားႏွစ္ပါး မရွိပါက တစ္ဦးကိုတစ္ဦး သတ္မူ၊ တစ္ဦး၏ ပစၥည္းကို တစ္ဦးက ခုိးယူမူ၊ တစ္ဦး၏ သားမယားကို တစ္ဦးက ေစာ္ကားက်ဴးလြန္မူစသည့္ မေကာင္းမူမ်ား ေနရာ တကာ၌ ျဖစ္ေပၚလာပါမည္။ ထိုအခါ ဤသတၱေလာကၾကီးမွာ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာမူ ကင္းမဲ့သြားျပီး တိရစၦာန္ေလာကၾကီးႏွင့္ ျခားနားမူ ရွိႏုိင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဤတရားႏွစ္ပါးကို သတၱေလာကၾကီး မပ်က္စီးရေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္တတ္သည့္ “ေလာကပါလ” တရားဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းေသာ “သုကၠဓမၼ” ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ နတ္တုိ႔တရား “ေဒ၀ဓမၼ” ဟူ၍လည္းေကာင္း ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူထားပါသည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ တရားေဒသနာမ်ားကို သမၼဳတိသစၥာျဖင့္ မေဟာၾကားဘဲ ပရမတၱသစၥာျဖင့္သာ ေဟာၾကားမည္ဆုိလွ်င္ -

“ခႏၶာတုိ႔သည္ ရွက္ၾကကုန္၏၊ ေၾကာက္လန္႔ၾကကုန္၏၊ အာယတနတုိ႔သည္ ရွက္ၾကကုန္၏၊ ေၾကာက္ၾကကုန္၏” စသည္ျဖင့္ ေဟာၾကားရေပလိမ့္မည္။ ယင္းသို႔ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ္ “အဘယ္ခႏၶာ၊ အဘယ္ အာယတနတုိ႔သည္ အဘယ္ကဲ့သို႔ ရွက္ၾကကုန္သနည္း၊ အဘယ္ကဲ့သို႔ ေၾကာက္လန္႔ၾကကုန္သနည္း” စသည္ျဖင့္ ယံုမွားေတြးေတာစရာ ျပႆနာမ်ား ရူပ္ေထြးလာမည့္အျပင္ လူမ်ားသည္ နားမလည္နုိင္ၾကေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္သည့္ ေ၀ေနယ်မွ် တရားရႏုိင္ သိႏုိင္မည္ မဟုတ္ေခ်။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အနတၱ၀ါဒီ ပုဂၢိဳလ္ၾကီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေလာက၌ ဟိရီၾသတၱပၸ တရားမ်ားမရွိက လူေလာကၾကီး မတည္တံ့ႏုိင္ပံုကို သိေစလိုေသာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးတုိ႔သည္ ရွက္ၾကကုန္၏၊ ေၾကာက္လန္႔ၾကကုန္၏ စသည္ျဖင့္ သမၼဳတိသစၥာျဖင့္ ေဟာၾကားရပါသည္။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ (အဆင့္ျမင့္) စာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပသည္။