ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါး

ေရွးအခါက ျမတ္စြာဘုရားအဆံုးအမ လုိက္နာက်င့္ၾကံသူတို႔ကို “သမၼာဒိ႒ိအယူရွိသူမ်ား” ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခါ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟု ေခၚဆုိေနၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ရတနာသံုးပါးဂုဏ္ေတာ္အေၾကာင္းအရာ ျပည့္စံုမွန္ကန္စြာ သိထားမွ ဗုဒၶဘာသာပီသ၍ အဖိုးတန္ေသာ ဘ၀ကို ရက်ိဳးနပ္ေပမည္။ “ဤဘ၀၌လည္းေကာင္း၊ ေနာင္တမလြန္ဘ၀၌လည္းေကာင္း၊ သတၱ၀ါအေပါင္းတုိ႔အား သုခစစ္ သုခမွန္ကို ေပးလ်က္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ ျပဳေစႏုိင္သည္မွာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသံုးပါးမွတပါး အျခားမရွိ” ဟု က်မး္ဂန္ႏွင့္အညီ က်န္စစ္မင္းၾကီးက ျပည္ေရႊဆံေတာ္ဘုရား ေက်ာက္စာ၌ ေရးထိုးခဲ့သည္။

ျမတ္စြာဘုရား ပါရမီေတာ္မ်ားကို ျဖည့္က်င့္ခဲ့သည္မွာ ဤေရြ႕ဤမွ်ရွိသည္ဟု ဂဏန္းခ်၍ ႏူိင္းဆေရတြက္ မရေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားလွသည္။ သိသာေအာင္ ေဖာ္ျပရလွ်င္ ကမၻာေလာကရွိ သတၱ၀ါအေပါင္း၏ ေကာင္းမူပါရမီမ်ားကို စုေပါင္းျပီး အဆတစ္ရာျဖင့္ ေျမွာက္လွ်င္ ရရွိေသာ အေျဖအေရအတြက္သည္ပင္ တစ္ဆူတစ္ဆူေသာ ဘုရားရွင္၏ ပါရမီကုသိုလ္ကို မမီႏုိင္ေသးေၾကာင္း ျပဆုိထားသည္။ ဘုရားရွင္၏ ပါရမီဂုဏ္မွာ ဤမွ်ေလာက္ၾကီးမားလွသည္။

ေလးအသေခၤ်ႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း စုေဆာင္းျဖည့္က်င့္ေတာ္မူခဲ့ေသာ ပါရမီေတာ္မ်ားသည္ ဘုရားျဖစ္ရာ ေနာက္ဆံုး သိဒၶတၳမင္းသားဘ၀၌ ေနာက္ထပ္ အက်ိဳးေပးစရာ ဘ၀မရွိေတာ့သျဖင့္ အဆံုးစြန္ အက်ိဳးေပးရမည့္ အခ်ိန္ျဖစ္၏။ ပါရမီကံမ်ား သူ႔ထက္ငါ စုျပံဳအက်ိဳးေပးေလေတာ့ရာ ဘာမွ် လုိေလေသးမရွိ။ ရုပ္လကၡဏာေတာ္မွစ၍ ေကာင္းျခင္းဂုဏ္မွန္သမွ် အၾကြင္းမဲ့ ျပည့္စံုေတာ္မူရ၏။ ပင္မဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးပင္တည္း။


ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉-ပါး ပါဠိ

ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ

၁။ အရဟံ၊

၂။ သမၼာသမၺဳေဒၶါ၊

၃။ ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ၊

၄။ သုဂေတာ၊

၅။ ေလာက၀ိဒူ၊

၆။ အႏုတၱေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိ၊

၇။ သတၳာ ေဒ၀မႏုႆာနံ၊

၈။ ဗုေဒၶါ၊

၉။ ဘဂ၀ါ။


၁။ အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္

အနက္

ေသာ ဘဂ၀ါ - ထုိေရႊဘုန္းေတာ္သခင္ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားသည္၊ ဣတိပိ - ဣမိနာ စ ကာရေဏန - တစ္ေထာင့္ငါးရာ ကိေလသာတို႔ ၀ါသနာဓလ့ ထံုအေငြ႕မွ် မေငြ႕မရိပ္ ၀င္း၀င္းဖိတ္သို႔ ေရႊစိတ္ပ်ံ႕သင္း လြန္သန္႕ရွင္း၍ မင္းမင္းနတ္လူ မ်ားျပည္သူတို႔ ၾကည္ျဖဴေကာ္ေရာ္ အလွဴေတာ္မွန္ အပူေဇာ္ကို ခံေတာ္မူထုိက္ေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း အရဟံ - အရဟံ ဟူေသာ ဂုဏ္ေတာ္ၾကီးျဖင့္ အ့့ံခ်ီ၍မကုန္ ျဗဟၼာ့ဘံုတုိင္ေအာင္ ျပန္႕လူိင္ေက်ာ္ၾကား ထင္ရွားေတာ္မူပါေပ၏။

အရဟံ = လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါအားလံုးတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံယူေတာ္မူထုိက္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား။


အဓိပၸာယ္

အရဟံဂုဏ္ေတာ္၏ အနက္အျပည့္အစံုကို ေလ့လာလွ်င္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေတြ႕ရသည္ -

(က) ကိေလသာတို႔မွ ေ၀းကြာေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊

(ခ) အရ-ဟံ-ကိေလသာရန္သူတို႔ကို ပယ္သတ္ေတာ္ မူတတ္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊

(ဂ) အရ-ဟံ-သံသရာစက္၏ အကန္႕တုိ႔ကို ဖ်က္ဆီးေတာ္မူတက္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊

(ဃ) အရဟံ - ပူေဇာ္အထူးကို ခံယူေတာ္မူထုိက္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊

(င) အ-ရဟံ-ဆိတ္ကြယ္ရာ၌ မေကာင္းမူကို ျပဳေတာ္မမူေသာ ျမတ္စြာဘုရား။


ဂုဏ္ဟူသည္ အရည္အခ်င္း

ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အရဟံ အစရွိေသာ ဂုဏ္ေက်းဇူးေတာ္တုိ႔ကို (အာရုံျပဳ၍ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္လာေသာ) သတိရေနမူသည္ ဗုဒၶါႏုႆတိမည္၏။ ထုိသတိရမူကို ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျဖစ္ပြားေအာင္ ျပဳျခင္း၊ ႏွလံုးသြင္းျခင္းသည္ ဘာ၀နာမည္၏။

ေလာကီျဖစ္ေစ၊ ေလာကုတၱရာျဖစ္ေစ အဖိုးတန္ ရတနာဟူသမွ်တုိ႔၌ ေကာင္းျမတ္ေသာ ဂုဏ္အရည္အခ်င္းတုိ႔ ရွိၾကသည္။ ဂုဏ္ဟူသည္ ထုိက္တန္ေသာ အရည္အခ်င္းျဖစ္၍ လုိလားအပ္ ျမတ္ႏုိးအပ္သည္။ သိဒၶိတန္ခိုး တန္ဖိုးအရွိဆံုး ဂုဏ္ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ ေဇာတိရသ ပတၱျမား၊ လုိတရသည့္ စြမ္းအာဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ မေနာမယ ဣစၦာသယပတၱျမားတို႔သည္ သက္မဲ့ရတနာမ်ားပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လြန္စြာ အဖုိးတန္ေသာ တန္ခိုးဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုသျဖင့္ သတၱ၀ါတုိ႔ လုိလားေတာင့္တ ကိုးစားၾကသည္။

ရတနာတုိ႔တြင္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ၊ ရတနာတုိ႔သည္ အျမတ္ဆံုး ျဖစ္ၾက၏။ သတၱ၀ါအားလံုးတုိ႔၏ ကိုးကြယ္မူကို ခံေတာ္မူထိုက္ၾကသည္။ “ကိုး” ဟူသည္ အားကိုးမူ အားထားမွီခိုမူ ျဖစ္သည္။ “ကြယ္” ဟူသည္ ပေပ်ာက္ေစျခင္း၊ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုဘုရား ရတနာကို ကိုးကြယ္လုိက္လွ်င္ ေကာင္းက်ိဳးမွန္သမွ် အားကုိးစရာရ၍ ဒုကၡအားလံုးမွ ေပ်ာက္ကင္းေစရန္ အကာအကြယ္လည္း ရယူျပီး ျဖစ္သည္။
ထုိသို႔ သတၱ၀ါအမ်ားကိုးကြယ္ အားထားေလာက္သည့္ ဘုရားဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္ထူး ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ၾကီးု သတ္မွတ္ စံထားရမည့္ ပဓာနဂုဏ္ အရည္အေသြးကား အဘယ္ပါနည္း။


အရံဟံျဖစ္မွ ျမတ္ဗုဒၶ

ေလာက၌ ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိလွ်င္ မျဖစ္ျခငး္၊ ခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္း၊ သေဘာလည္း ရွိရေပမည္။ လည္ပတ္ေနျခင္းသေဘာရွိလွ်င္ ရပ္ျခင္း ျပတ္ျခင္းသေဘာလည္း ရွိရေပမည္၊ သတၱ၀ါမွန္သမွ်တုိ႔သည္ တစ္ဘ၀ျပီး တစ္ဘ၀ မရပ္မနား ဆံုလည္ႏြားသို႔ တသြားတည္း သြားေနရသည္ကို သံသရာ လည္သည္ဟု ေခၚ၏။ အဘိဓမၼာ သဘာ၀အားျဖင့္ ခႏၶာ၊ အာယတန၊ ဓာတ္သေဘာတုိ႔ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္၍ ျဖစ္ေပၚလွည့္ပတ္ ေနျခငး္ပင္တည္း။ အ၀ိဇၨာႏွင့္တဏွာ အရင္းခံေသာ ကိေလသာ ဆယ္ပါးတို႔သည္ သံသရာလည္ပတ္ေၾကာင္း တရားမ်ား ျဖစ္၏။ သံသရာစက္ဘီးၾကီး လည္ပတ္ခိုင္ခံ့ရန္အတြက္ အကန္႕၊ တကူ၊ ေဒါက္မ်ားအျဖစ္ ကိေလသာတို႔က ခုိင္ခံ့ေအာင္ တည္ေဆာက္ထားသည္ကို ေတြ႕ၾကရသည္။ သံသရာ စက္ဘီးၾကီး မလည္ပတ္ႏုိင္ေအာင္ အလည္ရပ္ေအာင္ ေဒါက္ တကူ အကန္႕မ်ားႏွင့္တူေသာ ကိေလသာတရားဆုိးတို႔ကို ရုိက္ခ်ိဳးရေပမည္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ ထုိသံသရာစက္ ျပတ္စဲေရးအတြက္ ေကာင္းမူပါရမီမ်ားကို ထပ္ကာထပ္ကာ ျဖည့္က်င့္ေသာအခါ ေနာက္ဆံုးတြင္ ပါရမီျပည့္၀ ရင့္က်က္သူ ျဖစ္လာသည္။ အၾကိမ္တစ္ေထာင္ မီးတိုက္ေလွာ္ထားေသာ ေရႊစင္ေရႊသားသည္ ညစ္ေၾကးကင္းစင္ ၾကည္လင္ေတာက္ပလာသကဲ့သို႔ ပါရမီေတာ္ အဟုတ္တုိ႔ေၾကာင့္ ကိေလသာအလံုးစံု ကုန္စင္ကာ အျဖဴစင္ဆံုး အျမင့္ျမတ္ဆံုး အသန္႕ရွင္းဆံုး ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ၾကီး ျဖစ္လာခဲ့သည္။

လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါအားလံုးတို႔၏ အၾကီးအမွဴး အထူးအားကိုးရမည့္ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ၾကီးတစ္ဆူ ဆုိထုိက္သူ၏ ဂုဏ္အရည္အခ်င္းတို႔တြင္ အေရးအၾကီးဆံုးေသာ ဂုဏ္အရည္အခ်င္းတစ္ရပ္မွာ အျခားမုတ္၊ ထိုကိေလသာ ကင္းစင္မူပင္ျဖစ္သည္။ မိမိကုိယ္တုိင္က ကိေလသာ မကင္းေသးပါဘဲလ်က္ အျခားသူမ်ားကို ကိေလသာကင္းေအာင္ နည္းေပးေရွ႕ေဆာင္ရန္မွာ မည္သို႔မွ် မျဖစ္ႏုိင္ေခ်။

အျမဲမျပတ္ လည္ပတ္ေနေသာ ျဖစ္ပ်က္ေမြးေသ ယႏၱရားၾကီးအတြင္း၌ မိမိကိုယ္တုိင္ ေမ်ာပါေနရပါလ်က္ အျခားသူမ်ားအား မအို မနာ မေသရာ အျမဲတမ္း ခ်မး္သာသည့္ ထာ၀ရဘံုသို႔ ေခၚေဆာင္ကယ္တင္မည္ဆုိေသာ ဘုရားသခင္မ်ားလည္း ေလာက၌ ရွိေနၾက၏။ ကိုယ္စာလွယ္ ဆုိသူမ်ားကလည္း ထုိဘုရားမ်ားကို အနႏၱဂုဏ္တုိ႔ျဖင့္ မႊမ္းထံုေနၾကသည္။

အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္ၾကီးကာ ဤ၌ တစ္ခုတည္းေသာ မွတ္ေက်ာက္ၾကီးပင္တည္း။


လယ္ယာေျမေကာင္း ေပါင္းျမက္မရွိ။

အက်ဥ္းအားျဖင့္ ကိေလသာဆယ္ပါး၊ အက်ယ္ေျမွာက္ပြားပါက တစ္ေထာင့္ငါးရာ ကိေလသာတို႔ကို ဘုရားရဟႏၱာ ပုဂၢိဳလ္ျမတ္တုိ႔သာ အရတၱမဂ္ဉာဏ္ျဖင့္ အၾကြင္းမရွိ ပယ္သတ္ေတာ္မူႏုိင္ၾက၏။ သို႔ရာတြင္ ရဟႏၱာအရွင္တို႔မွာမူ သံသရာတေလွ်ာက္ စြဲကပ္ထံုမႊမ္လာေသာ ၀ါသနာဓေလ့ အထံုအေငြ႕ ဟူသမွ်တုိ႔ကို အၾကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္ေတာ္မမူႏုိင္၊ သဗၺညဳဘုရားရွင္တုိ႔သာလွ်င္ ကိေလသာတရားဆိုး တို႔ကို အေငြ႕အသက္ အထံု ၀ါသနာႏွင့္တကြ ျမဴျခမ္းတေစ့မွ် မက်န္ရေအာင္ လံုး၀အျပီးပိုင္ ပယ္ရွားေတာ္မူႏုိင္၍ လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါတုိ႔၏ ပူေဖာ္အထူးကို အတုမရွိ ခံယူေတာ္မူထုိက္သည္။

ေပါင္းျမက္အမူိက္ကင္း၍ သန္႕ရွင္းေသာ လယ္ယာေျမ၌ စိုက္ပ်ိဳးအပ္ေသာ မ်ိဳးေစ့မ်ား သန္မာဖြံ႕ျဖိဳး အက်ိဳးျဖစ္ထြန္း၏၊ အသီးအပြင့္ေကာင္း စားသံုးလုိလွ်င္ ထုိေျမမ်ိဳး၌သာ စိုက္ပ်ိဳးသင့္၏။ ထို႔အတူ ကိေလသာ ေပါင္းျမက္ကင္းစင္၍ စိတ္ေတာ္အစဥ္ အျမဲၾကည္လင္ေနေသာ ဘုရားရွင္တည္းဟူေသာ လယ္ေျမေကာင္းၾကီး၌ စိုက္ပ်ိဳးလုိက္ေသာ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ရျခင္းတည္းဟူေသာ မ်ိဳးေစ့မ်ားသည္လည္း ရည္မွန္းသေလာက္ အက်ိဳးေရာက္ေစႏုိင္ၾက၏။ စုိက္ပ်ိဳးသူ အလုိက်ေအာင္ အျပည့္၀ဆံုး ျဖည့္စြမ္းႏုိင္ေသာ အတုမရွိ လယ္ယာေျမေကာင္းၾကီးျဖစ္၏။

“အရဟံ - လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါအားလံုးတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံေတာ္မူထုိက္ေသာ ျမတ္စြာဘုရား” ဆိုသည္မွာ ဤအဓိပၸာယ္ပင္တည္း။