ဥပါသကာ အယုတ္ အျမတ္

ဥပါသကာ၌ ေအာက္ပါအေျခခံအေၾကာင္း (၅)မ်ိဳးရွိေနလွ်င္ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည္။ အေျခခံအေၾကာင္း (၅)မ်ိဳးကား -

(၁) သဒၶါတရားမရွိျခင္း၊

(၂) သီလပ်က္ျခင္း၊

(၃) ေကာတုဟလ မဂၤလာေခၚ အထူးအဆန္းမ်ားကို ၾကီးပြားေၾကာင္း မဂၤလာဟု ယံုၾကည္ျခင္း (ေကာင္းေသာ အရာကို ျမင္ရ၊ ၾကားရ၊ နံ၊ စား ေတြ႕ထိလွ်င္ မဂၤလာဟု ယံုၾကည္ျခင္း) –

(၄) ေလာကီမဂၤလာေခၚ အထူးအဆန္းကိုသာ ယံု၍ ကံကို မယံုၾကည္ျခင္း၊

(၅) ျမတ္စြာဘုရားသာသနာမွ အျပင္ပ၌ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ကို ရွာ၍ ဦးစြာ ထုိပုဂၢိဳလ္အား လွဴဒါန္းျခင္း၊ ျမတ္ႏုိးျခင္း( သာသနာအျပင္ဘက္မွ သီလမရွိသူကို တကယ့္အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ဟု ထင္မွတ္၍ ထုိပုဂၢိဳလ္ကိုသာ ေပးလွဴမူ ျမတ္ႏူိးမူ ဦးစြာျပဳ၍ သာသနာကိုမူ ေနာက္မွ ျပဳျခင္း) –တုိ႔ျဖစ္သည္။

ထုိအေၾကာင္းတရား (၅)မ်ိဳးတို႔ကို အေျခခံ၍ ငါးပါးသီလ မလံုျခံဳသူႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမူ မစင္ၾကယ္ေသာသူကို ပ်က္စီးေသာ ဥပါသကာ(ဥပါသကာပ်က္) ဟု ေခၚဆုိသည္။ ဥပါသကာဒြန္းစ႑ား(ဥပါသကစ႑ာလ)၊ ဥပါသကာအညစ္အေၾကး(ဥပါသကမလ)၊ ဥပါသကာ အညံ့စား(ဥပါသကပတိကိ႒) ဟု ေခၚသည္။

ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္းတရား (၅)မ်ိဳးတုိ႔ကို အျပန္နည္းအားျဖင့္(ေျပာင္းျပန္) ယူ၍ ငါးပါးသီလႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမူ စင္ၾကယ္လွ်င္ ျပည့္စံုေသာ ဥပါသကာ(ဥပါသကာေကာင္း) ဟု ေခၚသည္။ ဥပါသကာရတနာ(ဥပါသကရတန)၊ ဥပါသကာပဒုမာ(ဥပသကပဒုမ)၊ ဥပါသကာပု႑ရိတ္ (ဥပါသကပု႑ရိက) ဟု ေခၚသည္။