ေဗာဓိပကၡိယတရားဆုိတာ ဘာလဲ။ ၀ဋ္သံုးပါးရဲ႕ မူလျဖစ္တဲ့ ကိေလသာပယ္ဖုိ႔ အားထုတ္တဲ့။ “ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ” လုိ႔ ဆုိအပ္တဲ့ ေဗာဓိပကၡိယ တရားဆုိတာကို အပိုင္း ခုႏွစ္ပိုင္း အေနနဲ႕ ခြဲျပရရင္ -
၁။ သတိပ႒ာန္းတရားေလးပါး။
၂။ သမၼပၸဓာန္ေလးပါး။
၃။ ဣဒၶိပါဒ္ေလးပါး။
၄။ ဣေျႏၵငါးပါး။
၅။ ဗုိလ္ငါးပါး။
၆။ ေဗၺာဇၥ်င္ခုႏွစ္ပါး။
၇။ မဂၢရွစ္ပါး - တုိ႔ပါပဲ။
သတိပ႒ာန္းတရား ေလးပါဟာ တစ္ေၾကာင္းတည္း တစ္လမ္းတည္ေသာ ခရီးပါ။ အဲသည္ခရီးလမ္းက သတၱ၀ါေတြကို ကိေလသာတည္းဟူတဲ့ အညစ္အေၾကးက စင္ၾကယ္ေစခ်င္တာ။ စုိးရိမ္ျခင္း၊ ငိုေၾကြးျခင္းတုိ႔က လြတ္ေျမာက္ေစခ်င္တာ။ ျပီးေတာ့ ဆင္းရဲျခင္းနဲ႕ ႏွလံုးမသာယာျခင္းတုိ႔က ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ေစခ်င္တာပါ။
အရိယမဂ္ကိုရဖုိ႔အတြက္ ဒုကၡခပ္သိမ္းျငိမ္းရာ အမွန္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳတာပဲ။
သတိပ႒ာန္းေလးပါးက -
- ကာယႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္း
- ေ၀ဒနာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္း
- စိတၱာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္း
- ဓမၼာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္း တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသည္ေလးပါးရဲ႕ အဓိပၸါယ္က -
ကိေလသာကို ပူပန္ေစတဲ့ လံု႕လကို ပညာနဲ႕ ဆင္ျခင္တာပါ။ သတိနဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာကို တပ္မက္ျခင္းေတြ အဘိဇၥ်ာေတြ ႏွလံုးမသာယာတာေတြ ဗ်ာပါဒေတြမွန္သမွ် ေဖ်ာက္ျပီးေတာ့ ကိုယ့္ကာယ ကုိယ္ရူတာ။ ေ၀ဒနာစိတ္ေတြ နီ၀ရဏတရားေတြရူတာ ျဖစ္တယ္။
သမၼပၸဓာတ္ေလးပါးကေတာ့ -
- မျဖစ္ေပၚေသးတဲ့ ယုတ္မာတဲ့ အကုသိုလ္တရားေတြကို မျဖစ္ေပၚေစေအာင္ အလုိဆႏၵကို ျဖစ္ေစတာ အားထုတ္တာ၊ လံု႕လျပဳတာ၊ စိတ္ကိုခ်ီးေျမွာက္တာ ျပီးေတာ့ ေဆာက္တည္တုိက္တြန္းတာပဲ။ (မျဖစ္ေသးတာကို မျဖစ္ေအာင္လုပ္တာ)။
- ကိုယ္သႏၱာန္မွာ ျဖစ္ေပၚျပီးတဲ့ ယုတ္မာတဲ့အကုသုိလ္ တရားေတြကို ပယ္စြန္႕ဖုိ႔ အားထုတ္လံု႕လျပဳတာ။
- ျဖစ္ေပၚျပီးတဲ့ ကုသုိလ္တရားေတြ ျမဲေအာင္ ပြားေအာင္ ျပည့္စံုေအာင္ အလုိဆႏၵ ျဖစ္ေစတာ။
- မျဖစ္ေသးတဲ့ ကုသိုလ္တရားေတြ ျဖစ္ေအာင္ ဆႏၵျပဳတာပဲ။
ဣဒၶိပါဒ္ေလးပါးက -
- ဆႏၵေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ သမာဓိပဓာန ျဖစ္ေသာ သခၤါရႏွင္ ့ျပည့္စံုျပီးစီးျခင္း၏ အေၾကာင္း ဣဒၶိပါဒ္ပြားမ်ားမူ။
- ၀ီရိယေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ
- စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ
- ပညာေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ သမာဓိပဓာန ျဖစ္ေသာ သခၤါရႏွင့္ ျပည့္စံုျပီးစီးျခင္း၏ အေၾကာင္း ဣဒၶိပါဒ္မ်ား ပြားမ်ားမူတုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္တရားေတြဟာ ဆင့္ကဲ ဆင့္ကဲ တစ္ဆင့္ျပီးတစ္ဆင့္ တည္ေဆာက္ရမယ့္ တရားေတြပါ။
ဣေျႏၵငါးပါးကေတာ့ -
- ယံုၾကည္ျခင္း၌ အစိုးရတာ
- အားထုတ္ျခင္းမွာ အစိုးရတာ
- မေမ့မေလ်ာ့ေသာ တရားမွာ အစိုးရတာ
- ရူမွတ္ေသာနာမ္ရုပ္မွာ တည္တာ
- လကၡဏာေရးသံုးပါးမွာ ဆင္ျခင္တာ
ဗုိလ္ငါးပါးကေတာ့ -
- သဒၵါဗုိလ္
- ၀ီရိယဗုိလ္
- သတိဗုိလ္
- သမာဓိဗုိလ္
- ပညာဗုိလ္ေတြပဲ။
ေဗၺာဇၥ်င္ခုႏွစ္ပါးက -
- သတိ သေမၺာဇၥ်င္
- ဓမၼ၀ိစယ သေမၺာဇၥ်င္
- ၀ီရိယ သေမၺာဇၥ်င္
- ပီတိ သေမၺာဇၥ်င္
- ပႆဒၶိ သေမၺာဇၥ်င္
- ဥေပကၡာ သေမၺာဇၥ်င္
- သမာဓိ သေမၺာဇၥ်င္တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသည္ ေဗာဇၥ်င္တရား ခုႏွစ္ပါး ျပည့္စံုရင္ (အရတၱမဂ္) ဟူေသာ ၀ိဇၨာ။
ျပီးေတာ့ (အရဟတၱဖုိလ္) ဟူေသာ ၀ိမုတၱိတုိ႔ႏွင့္ ျပည္စံုျခင္းကို ေရာက္ပါတယ္။ ေလာကီအက်ိဳးစီးပြား၊ သံသရာအက်ိဳးစီးပြား ေဆာင္ရြက္နုိင္တယ္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက -
“အုိ - ခ်စ္သား ရဟန္းတုိ႔။ ငါဘုရား သာသနာေတာ္မွာ ရဟန္းျဖစ္ကုန္တဲ့ သူတုိ႔ဟာ၊ မိမိတို႔ တည္ေဆာက္အပ္တဲ့ (သီလ)ကို မွီျပီး၊ သီလမွာ တည္ကုန္ျပီးေသာ ခုႏွစ္ပါးေသာ ေဗာဇၥ်င္တရားတုိ႔ကို အၾကိမ္မ်ားစြာ ပြားမ်ားေလ့လာျပီး ေလာကုတၱရာတရားတို႔၌ ၾကီးျမတ္တဲ့အျဖစ္၊ ျပန္႕ေျပာေသာ အျဖစ္ကို စင္စစ္အားျဖင့္ ေရာက္ကုန္တယ္။ တစ္နည္းဆုိေသာ္ အရဟတၱမဂ္ဟူေသာ ၀ိဇၨာ၊ အရဟတၱဖုိလ္ဟူေသာ ၀ိမုတၱကို ရလုိတဲ့သူဟာ ထုိဆုိအပ္ျပီးေသာ ေဗာဇၥ်င္တရား ခုႏွစ္ပါးကို ပြားမ်ားေစရမယ္” လုိ႔ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တယ္။
ျပီးေတာ့ အမွတ္ခုႏွစ္ျဖစ္တဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးကေတာ့ ေနာက္မွ အခန္းတစ္ခန္းခြဲျပီး အက်ယ္ သီးျခားေဖာ္ျပေပးပါမယ္။
အဲသည္ ေဖာ္ျပျပီးတဲ့ ေဗာဓိပကၡိတရား ခုႏွစ္ပါးဟာ -
- ေလာကီအက်ိဳး
- ေလာကုတၱရာအက်ိဳး
- ေသမူ
- နာမူ
- ဂတိမျမဲမူေတြ
ကင္းရာကုန္ရာ ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာျဖစ္တဲ့ မဂ္ဖုိလ္၊ နိဗၺာန္ကို ရႏုိင္တာမုိ႔ ေသေသခ်ာခ်ာကို ေလ့လာအားထုတ္ သင့္ပါတယ္။ အဲသည္တရားေတြနဲ႕ဆုိင္တဲ့ စာအုပ္ေတြ ဖတ္။ ျပီးေတာ့ နားလည္သူေတြကို ေမးျပီး ၾကိဳးစားတည္ေဆာက္ယူသင့္တယ္။
နည္းနည္း သေဘာေပါက္ရင္ေတာင္မွ နည္းနည္း အက်ိဳးရေၾကာင္း သိလာၾကပါလိမ့္မယ္။