၂။ ေဒါဏျဗာဟၼဏသုတ္

ေဒါဏပုဏၰားသည္ ျမတ္စြာဘုရားထံ ခ်ဥ္းကပ္၍ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္အတူ ၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ သတိရဖြယ္ စကားကုိ ေျပာဆုိ ျပီးဆံုးေစျပီးေနာက္ သင့္တင့္ေသာ ေနရာ၌ ထုိင္ျပီးေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားကို -

“အရွင္ေဂါတမ ! “ရဟန္းေဂါတမသည္ အုိမင္းၾကီးျမင့္ အရြယ္ရင့္ကာ ဆင့္ဆင့္လြန္ေျမာက္ ေနာက္ဆံုး အရြယ္ေရာက္လာၾကသည့္ ပုဏၰားတုိ႔ကို ရွိလည္း မခိုး၊ ခရီးဦးလည္း မၾကိဳဆို၊ ေနရာလည္း မေပး” ဟု အကြ်ႏု္ပ္ ၾကားဖူးပါသည္။

ထုိစကားသည္ ၾကားသည့္အတုိင္း မွန္ေနပါသည္၊ အရွင္ေဂါတမသည္ အုိမင္းၾကီးျမင့္ အရြယ္ရင့္ကာ ဆင့္ဆင့္လြန္ေျမာက္ ေနာက္ဆံုးအရြယ္ေရာက္လာၾကသည့္ ပုဏၰားတုိ႔ကို ရွိလည္း မခိုး၊ ခရီးဦးလည္း မၾကိဳဆုိ၊ ေနရာလည္း မေပးပါ။

ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားက -

“ေဒါဏ ! သင္သည္လည္း ပုဏၰားဟု ၀န္ခံသေလာ?” ဟု ေမးေတာ္မူသည္။

“အရွင္ေဂါတမ ! ပုဏၰားသည္ မိဘက္ဖဘက္ ႏွစ္ဖက္စလံုးတို႔မွ ေကာင္းေသာ ဇာတ္ရွိသည္၊ ဘုိးေဘး ခုႏွစ္ဆက္တုိင္ေအာင္ မ်ိဳးရုိးသန္႕ေသာ အမိ၀မ္းရွိသည္၊ ဇာတ္ႏွင့္စပ္ေသာ စကားျဖင့္ အပယ္မခံရ၊ အကဲ့ရဲ႕ မခံရ၊

ေ၀ဒက်မး္လာ ဂါထာတုိ႔ကို ရြတ္ဆုိတတ္သည္၊ ေ၀ဒက်မ္းတုိ႔ကို ေဆာင္သည္၊ အဘိဓာန္က်မ္း, အလကၤာက်မ္း, သဒၵါက်မ္း, ငါးခုေျမာက္ ဣတိဟာသက်မ္းႏွင့္တကြ ေဗဒင္သံုးပံုတုိ႕ကို တစ္ဖက္ကမ္းေရာက္ တတ္ေျမာက္သည္၊ ပဒက်မ္းကို တတ္သည္၊ ဗ်ာကရုဏ္းက်မ္းကို တတ္သည္၊ ေလာကယတက်မ္း, မာပုရိသလကၡဏာက်မ္းတုိ႔ကို အၾကြင္းမဲ့ တတ္ေျမာက္သည္” - ဟူေသာ စကားသည္ အကြ်ႏု္ပ္ကို ရည္ရြယ္ေျပာမွ အမွန္ေျပာရာ ေရာက္သည္။

အကြ်ႏု္ပ္သည္ကား ေဖာ္ျပပါ အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ညီေနသူ ျဖစ္ပါသည္။”

ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားက -

“ေဒါဏ ! ေဗဒင္သံုးပံုေဆာင္ ပုဏၰားတုိ႔၏ လက္ဦးဆရာလည္းျဖစ္, ေ၀ဒက်မ္းကိုလည္း စီရင္ပို႔ခ်ၾကသည့္ ရေသ့မ်ားရွိၾကသည္၊ ယခုေခတ္ပုဏၰားတုိ႔သည္ ယင္းရေသ့တုိ႔ သီဆုိပို႔ခ် ေပါင္းစုထားေသာ ေရွးေဟာင္း ေ၀ဒက်မး္ကို အတုလုိက္၍ သီဆုိၾက, ရြတ္ဆုိၾကသည္၊ ဆရာရေသ့မ်ား ရြတ္ဆုိ, သရဇၥ်ာယ္, ပို႔ခ်သည့္အတုိင္း အတုလုိက္၍ ရြတ္ဆုိ, သရဇၥ်ာယ္, ပို႔ခ်ၾကသည္။

အဆုိပါ လက္ဦးဆရာ ရေသ့မ်ား ဟူသည္ -

အ႒ကရေသ့, ၀ါမကရေသ့, ၀ါမေဒ၀ရေသ့, ေ၀ႆာမိတၱရေသ့, ယမဒဂၢိရေသ့, အဂၤ ီရသရေသ့, ဘာရဒြါဇရေသ့, ၀ါေသ႒ရေသ့, ကႆပရေသ့, ဘဂုရေသ့တုိ႔ ျဖစ္သည္။

ထုိရေသ့တုိ႔၏ တပည့္ပုဏၰားတုိ႔ကို -

၁။ ျဗဟၼာႏွင့္တူေသာ ပုဏၰား
၂။ နတ္ႏွင့္တူေသာ ပုဏၰား
၃။ စည္းကမ္းရွိေသာ ပုဏၰား
၄။ စည္းကမ္းပ်က္ေသာ ပုဏၰား
၅။ သူေတာင္းစားႏွင့္တူေသာ ပုဏၰား
ဟု ၅-မ်ိဳး သတ္မွတ္ထားၾကသည္။

သင္သည္ ထုိပုဏၰား ၅-မ်ိဳးတြင္ အဘယ္အမ်ိဳးအစားနည္း?။”
“အရွင္ေဂါတမ ! အကြ်ႏု္ပ္တုိ႔သည္ ပုဏၰား ၅-မ်ိဳးကုိ မသိၾကပါ၊ ပုဏၰားမ်ားဟုသာ သိၾကပါသည္၊ ဤပုဏၰား ၅-မ်ိဳးကို အကြ်ႏု္ပ္သိႏုိင္ေအာင္ တရားေဟာေတာ္မူပါရန္ ေတာင္းပန္ပါသည္။”

“ေဒါဏ ! သို႔ျဖစ္လွ်င္ နာေလာ့၊ ေကာင္းစြာ ႏွလံုးသြင္းေလာ့၊ ေဟာၾကားေပးအ့ံ။

၁။ဟၼာႏွင့္တူေသာ ပုဏၰားျဖစ္ပံုမွာ -

ဤေလာက၌ ပုဏၰားသည္ မိဘက္ဖဘက္ ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ ေကာင္းေသာ ဇာတ္ရွိသည္၊ ဘိုးေဘး ခုႏွစ္ဆက္တုိင္ေအာင္ မ်ိဳးရုိးသန္႕ေသာ အမိ၀မ္းရွိသည္၊ ဇာတ္ႏွင့္ စပ္ေသာ စကားျဖင့္ အပယ္မခံရ၊ အကဲ့ရဲ႕ မခံရ၊

ထုိပုဏၰားသည္ ၄၈-ႏွစ္ပတ္လံုး ေ၀ဒက်မ္းတုိ႔ကို ရြတ္ဖတ္လ်က္ ေကာမာရ ျဗဟၼစရိယအက်င့္ကို က်င့္သည္၊ ထုိ႔ေနာက္ ဆရာကို ပူေဇာ္ရန္ ဆရာစား ဥစၥာကို တရားသျဖင့္သာလွ်င္ ရွာမွွီးသည္၊ မတရားသျဖင့္ မရွာမွီး။

(ေကာမာရ ျဗဟၼစရိယ - လူပ်ိဳဘ၀ျဖင့္ ေမထုန္မွ ေရွာင္ၾကဥ္ေသာ အက်င့္)

တရားသျဖင့္ ဥစၥာ ရွာမွီးပံုမွာ -

လယ္လုပ္ျခင္း, ကုန္သြယ္ျခင္း, ႏြားေမြးျခင္း, စစ္မူထမး္ျခင္း, မင္းမူထမး္ျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ အတတ္ပညာတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ လည္းေကာင္း မရွာမွီ။

ေတာင္းရမ္းေသာ အက်င့္သက္သက္ျဖင့္သာလွ်င္ ေတာင္းစရာ ခြက္ကို မထီမဲ့ျမင္မျပဳဘဲ ရွာမွီးသည္၊ ထုိသူသည္ ဆရာကို ပူေဇာ္ရန္ ဆရာစား ဥစၥာကို ေပးခဲ့၍ ဆံမုတ္ဆိတ္ကို ပယ္ျပီးလွ်င္ ဖန္ရည္ဆုိးေသာ အ၀တ္တုိ႔ကို ၀တ္ရုံလ်က္ လူ႔ေဘာင္ခြါေရွာင္ ရေသ့ေဘာင္သို႔ ၀င္ေရာက္သည္။

ရေသ့ျပဳျပီးနာက္ အရပ္မ်က္ႏွာတစ္ခုရွိ သတၱ၀ါအေပါင္းကို ေမတၱာစိတ္ျဖင့္ ျဖန္႕ၾကက္၍ ေနသည္၊ ထုိ႔ျပင္ ႏွစ္ခုေျမာက္, သံုးခုေျမာက္ စသည္ျဖင့္ အရပ္မ်က္ႏွာအားလံုးရွိ သတၱ၀ါအေပါင္းကိုလည္း ေမတၱာစိတ္ျဖင့္ ျဖန္႕ၾကက္၍ ေနသည္။

ထုိသူသည္ ဤ ျဗဟၼ၀ိဟာရတရား ၄-ပါးကို ပြါးမ်ားျပီးလွ်င္ခႏၶာကိုယ္ ပ်က္စီး၍ ေသျပီးေနာက္ သုဂတိျဗဟၼာ့ရတရား ၄-ပါးကို ပြါးမ်ားျပီးလွ်င္ ခႏၶာကိုယ္ ပ်က္စီး၍ ေသျပီးေနာက္ သုဂတိျဗဟၼာ့ျပည္သို႔ ေရာက္သြားသည္။

ဤကား ျဗဟၼာႏွင့္တူေသာ ပုဏၰားတည္း။


၂။ နတ္ႏွင့္တူေသာ ပုဏၰား ျဖစ္ပံုမွာ -

အမွတ္ ၁-၌ ဆုိခဲ့ျပီးအတုိင္း အျပည့္အစံု က်င့္သံုးသည့္အျပင္ တရားသျဖင့္ ဆရာစားဥစၥာ ရွာမွီးကာ ဆရာကို ေပးအပ္ျပီး တရားသျဖင့္ သာလွ်င္ မယားကို ရွာမွီးသည္၊ မတရားသျဖင့္ မရွာမွီး။

တရားသျဖင့္ မယားရွာမွီးပုံမွာ -

၀ယ္ျခင္း ေရာင္းျခင္းျဖင့္ မရွာမွီး၊ ေရစက္သြန္းခ်၍ စြန္႕လႊတ္အပ္ေသာ ပုေဏၰးမကိုသာ ရွာမွီးသည္၊ ထုိသူသည္ ပုေဏၰးမကိုသာ သြားလာသည္၊ မင္းသမီး, ကုန္သည္အမ်ိဳးသမီး, သူဆငး္ရဲအမ်ိဳးသမီး, သူေတာင္းစားအမ်ိဳးသမီး, မုဆိုး တံငါအမ်ိဳးသမီး, ႏွီးသမားအမ်ိဳးသမီး, သာေရနယ္ အမ်ိဳးသမီး, ပန္းမုိက္သြန္ မစင္က်ံဳး အမ်ိဳးသမီး, ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိန္းမ, ႏုိ႕တုိက္ေသာ မိန္းမ, ဥတုမလာေသာ မိန္းမတုိ႔ကို မသြားလာ။

ပုဏၰားသည္ ကိုယ္၀န္သည္မိန္းမကို အဘယ္ေၾကာင့္ မသြားလာသနည္း?။

အကယ္၍ သြားလာခဲ့ပါမူ ထုိကိုယ္၀န္၌ရွိေသာ သူငယ္ျဖစ္ေစ သူငယ္မျဖစ္ေစ အလြန္ၾကီးမားေသာ အညစ္အေၾကးအစု၌ ျဖစ္သည္မည္သည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ မသြားလာ။

ႏုိ႕တုိက္ေသာ မိန္းမကို အဘယ္ေၾကာင့္ မသြားလာသနည္း?။

အကယ္၍ သြားလာခဲ့ပါမူ ထုိႏုိ႕စို႔ေသာ သူငယ္ျဖစ္ေစ သူငယ္မျဖစ္ေစ မစင္မၾကယ္ စက္ဆုပ္ဖြယ္ျဖင့္ ႏွိပ္စက္ခံရသည္ မည္သည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ မသြားလာ။

ထုိပုေဏၰးမသည္ ထုိပုဏၰားအတြက္ ကာမဂုဏ္ခံစားရန္ ျမဴးထူးရန္ ေမြ႕ေလ်ာ္ရန္ မဟုတ္၊ သားသမီး ရရန္သာ ျဖစ္သည္။

ထုိပုဏၰားသည္ သားသမီးရျပီးေနာက္ ဆံမုတ္ဆိတ္ကို ပယ္ျပီး ဖန္ရည္ဆုိးေသာ အ၀တ္၀တ္လ်က္ လူ႔ေဘာင္ခြါေရွာင္ ရေသ့ေဘာင့္သို႔ ၀င္ေရာက္သည္။

ရေသ့ျပဳျပီး ပထမစ်ာန္, ဒုတိယစ်ာန္, တတိယစ်ာန္, စတုတၳစ်ာန္-ဟူေသာ ၄-ပါးကုိ ပြါးမ်ားျပီး ခႏၶာကိုယ္ ပ်က္စီး၍ ေသျပီးေနာက္ သုဂတိဘံုဘ၀ နတ္ျပည္ေလာကသုိ႔ ေရာက္သြားသည္။

ဤကား နတ္ႏွင့္တူေသာ ပုဏၰားတည္း။


၃။ စည္းကမ္းရွိေသာ ပုဏၰားျဖစ္ပံုမွာ -

အမွတ္၁၊ ၂-၌ ဆုိခဲ့ျပီးအတုိင္း အျပည့္အစံု က်င့္သံုးသည့္အျပင္ တရားသျဖင့္ ဆရာစားဥစၥာ ရွာမီွးကာ ဆရာကို ေပးအပ္ျပီး တရားသျဖင့္ ဆရာစားဥစၥာ ရွာမွီးကာ ဆရာကို ေပးအပ္ျပီး တရားသျဖင့္ သားမယားကို ရွာမွီးသည္၊ မတရားသျဖင့္ မရွာမွီး။

ယင္းေနာက္ သား,သမီး ရျပီး သား,သမီး၌ ခ်စ္ခင္တြယ္တာေသာ သံေယာဇဥ္ရွိသျဖင့္ စည္းစိမ္ဥစၥာ စုေဆာင္းကာ အိမ္၌ ေနသည္၊ လူ႔ေဘာင္ခြါေရွာင္ ရေသ့ေဘာင္သို႔ မ၀င္ေရာက္၊ ေရွးပုဏၰားတုိ႔ စည္းကမ္းရွိသေလာက္ တည္သည္၊ ထုိစည္းကမ္းကို မေက်ာ္လြန္၊ “ေရွးပုဏၰားတုိ႔ စည္းကမ္းရွိသေလာက္ တည္၍ ထုိစည္းကမ္းကို မေက်ာ္လြန္ေသာေၾကာင့္ ထုိပုဏၰားကို စည္းကမ္းရွိသူ” ဟု ဆုိရမည္။

ဤကား စည္းကမ္းရွိေသာ ပုဏၰားတည္း။


၄။ စည္းကမ္းပ်က္ေသာ ပုဏၰားျဖစ္ပံုမွာ -

အမွတ္ ၁၊ ၂၊ ၃-၌ ဆုိခဲ့ျပီးအတုိင္း အျပည့္အစံု က်င့္သံုးသည့္အျပင္ တရားသျဖင့္ ဆရာစားဥစၥာ ရွာမွီးကာ ဆရာကို ေပးအပ္ျပီး မယားကို တရားသျဖင့္လည္း ရွာမွီးသည္၊ မတရားသျဖင့္လည္း ရွာမွီးသည္၊ ေရာင္းျခင္း ၀ယ္ျခင္းျဖင့္လည္း ရွာမွီးသည္၊ ေရစက္သြန္းခ် ေပးလွဴအပ္ေသာ ပုေဏၰးမကိုလည္း ရွာမွီးသည္။

ထုိပုဏၰားသည္ ပုေဏၰးမကိုလည္း သြားလာသည္၊ မင္းသမီး, ကုန္သည္အမ်ိဳးသမီး စေသာ မည္သည့္ အမ်ိဳးသမီးမဆုိ ေတြ႕မေရွာင္ သြားလာသည္။

ေရွးပုဏၰားတုိ႔ စည္းကမ္းရွိသေလာက္ မတည္၊ ထုိစည္းကမ္းကို ေက်ာ္လြန္သည္၊ ခ်ိဳးေဖာက္သည္၊ “ေရွးပုဏၰားတုိ႔ စည္းကမ္းရွိသေလာက္ မတည္မူ၍ ထုိစည္းကမ္းကို ေက်ာ္လြန္ခ်ိဳးေဖာက္ေသာေၾကာင့္ ထုိပုဏၰားကို စည္းကမ္းပ်က္သူ” ဟု ဆုိရမည္။

ဤကား စည္းကမ္းပ်က္ေသာ ပုဏၰားတည္း။


၅။ သူေတာင္းစားႏွင့္တူေသာ ပုဏၰားျဖစ္ပံုမွာ -

အမွတ္ ၁၊ ၂၊ ၃-၌ ဆုိခဲ့ျပီးအတုိင္း အျပည့္အစံုက်င့္သံုးျပီးသည့္အျပင္ တရားသျဖင့္ ဆရာစားဥစၥာ ရွာမွီးကာ ဆရာကို ေပးအပ္ျပီး မယားကို တရားသျဖင့္လည္း ရွာမွီးသည္၊ မတရားသျဖင့္လည္း ရွာမွီးသည္၊ ေရာင္းျခင္း ၀ယ္ျခင္းျဖင့္လည္း ရွာမွီးသည္၊ ေရစက္သြန္းခ် ေပးလွဴအပ္ေသာ ပုေဏၰးမကိုလည္း ရွာမွီးသည္။

ထုိပုဏၰားသည္ ပုေဏၰမကိုလည္း သြားလာသည္၊ မင္းသမီး, ကုန္သည္အမ်ိဳးသမီးစေသာ မည္သည့္ အမ်ိဳးသမီးကိုမဆုိ ေတြ႕မေရွာင္ သြားလာရုံမက အမူအားလံုးတုိ႔ျဖင့္ အသက္ေမြးသည္။

ထုိပုဏၰားကို အျခားပုဏၰားတုိ႔က -

“အရွင္သည္ ပုဏၰားဟု ၀န္ခံလ်က္ အမူအားလံုးတုိ႔ျဖင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ အသက္ေမြးဘိသနည္း?” ဟု ဆုိၾကသည္။

ထုိပုဏၰားက -

“အရွင္တုိ႔ ! မီးသည္ စင္ၾကယ္ေသာ ၀တၳဳ, မစင္ၾကယ္ေသာ ၀တၳဳအားလုံးကို ေလာင္ကြ်မ္းေသာ္လည္း ထုိ၀တၳဳျဖင့္ မလိမ္းက်ံ မကပ္ျငိသကဲ့သို႔ ဤအတူသာ ပုဏၰားသည္ အမူအားလံုးတုိ႔ျဖင့္ အသက္ေမြးျခင္းကို ျပဳေစကာမူ ထုိအမူတုိ႔ျဖင့္ မလိမ္းက်ံ” ဟု ျပန္ေျပာသည္။

ေဒါဏ ! “ထုိပုဏၰား ၅-မ်ိဳးတြင္ သင္သည္ ဘယ္အမ်ိဳးအစားနည္း? ဟု ေမးေတာ္မူသည္။

“အရွင္ေဂါတမ !

ဤသို႔ျဖစ္သည္ရွိေသာ္ အကြ်ႏု္ပ္တုိ႔သည္ သူေတာင္းစားႏွင့္တူေသာ ပုဏၰားမ်ိဳးပင္ အျပည့္အစံု မျဖစ္ၾကပါ။

အရွင္ေဂါတမ ! တရားေတာ္သည္ အလြန္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ ရွိပါေပသည္” စသည္ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားျပီး -

“အကြ်ႏု္ပ္ကို ယေန႕မွစ၍ ရတနာ ၃-ပါးကို အသက္ထက္ဆံုး ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေသာ ဥပါသကာအျဖစ္ မွတ္ေတာ္မူပါ” ဟု ေလွ်ာက္ထားေလသည္။


ေဆာင္ - ျဗဟၼာ, နတ္တူ၊ ရွိမူ စည္းကမ္း၊ စည္းကမ္း ပ်က္ျငား၊ သူေတာင္းစား တူ၊ ဤငါးဆူ၊ မွတ္ယူ ပုဏၰား မ်ိဳးအစား။

ဒုတိယသုတ္ ျပီး၏။