ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔သည္ ယုန္လႊတ္ကြ်န္းအရပ္၌ အရိမဒၵနပုရမည္ေသာ ပုဂံျမိဳ႕ေတာ္ကို တည္ေဆာက္ၾကသည္။ ပုဂံ ေနျပည္ေတာ္သည္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၁၅၆၁-ခုႏွစ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၄၄-ခုႏွစ္တြင္ နန္းတက္ေသာ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး လက္ထက္တြင္ ဧကရာဇ္ႏုိင္ငံေတာ္ၾကီး ျဖစ္လာသည္။ သု၀ဏၰဘူမိ ေနက္ပိုင္းေခတ္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ သာသနာေတာ္သည္ ရဟန္းတု ရဟန္းေယာင္တုိ႔၏ အျပဳအမူေၾကာင့္ လြန္စြာယုတ္ေလ်ာ့လာသည္။ သမထီးအရပ္၌ အေျခစိုက္ ေနထုိင္ၾကကုန္ေသာ အရည္းၾကီးတုိ႔သည္ သာသနာေတာ္၏ ဆန္႕က်င္ဘက္လုပ္ရပ္မ်ားကို ျပဳလုပ္ေနၾကကုန္၏။ ပုဂံေနျပည္ေတာ္၀န္းက်င္၌ ယခင္ကရွိေနခဲ့ေသာ ေထရ၀ါဒ သာသနာမွာလည္း ေမွးမွိန္ကြယ္ေပ်ာက္ေန၏။
အေနာ္ရထာသည္ ဘုရင္ျဖစ္လာေသာအခါ သာသနာေတာ္ျပဳစုရန္ အာသီသျပင္းျပေန၏။ နန္းစံ၍ ၉-ႏွစ္ရွိေသာအခါ သထံုျပည္မွ အရွင္ဓမၼဒႆီ အမည္ရွိေသာ ရဟႏၱာမေထရ္တစ္ပါး ၾကြေရာက္လာသည္။ အေနာ္ရထာဘုရင္သည္ မေထရ္ကို ၾကည္ညိဳသျဖင့္ သာသနာျပဳရန္ ေလွ်ာက္ထားသည္။ ရွင္အရဟံု အမ်ားေခၚေ၀ၚေနေသာ ဓမၼဒႆီမေထရ္ျမတ္သည္ အေနာ္ရထာ မင္းႏွင့္ လက္တြဲကာ သာသနာျပဳခဲ့သည္။ အရည္းၾကီးတုိ႔ကို လူ၀တ္လဲခုိင္းသည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ပင့္ေဆာင္ရန္အတြက္ သထံုျပည္ကို သိမ္းယူေတာ္မူျပီး ပိဋကတ္ေတာ္အစံု(၃၀)၊ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ရဟန္းသံဃာေတာ္တုိ႔ကို သာသနာေတာ္ႏွစ္-၁၆၀၁၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၁၉-တြင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္သို႔ ပင့္ေဆာင္ကာ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ကို ထြန္းကားသန္႕စင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
အေနာ္ရထာမင္းၾကီး ယင္းသို႔ေဆာင္ရြက္လုိေသာ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ၎၏ခမည္းေတာ္ ကြမ္းေဆာ္မင္းၾကီး၏ ျဖစ္ရပ္တုိ႕ကို သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ပ်ဴႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးပ်က္စီး၍ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ၾကီး ျဖစ္ေပၚလာရာ ယခင္ကတည္းက ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္းသိသာႏုိင္ ေလသည္။
သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံမွ ပိဋကေတာ္တုိ႔ကိုပါ ပင့္ေဆာင္ေစျပီး သရပါတံခါးအနီး ပိဋကတ္တုိက္ေက်ာင္းၾကီး၌ သီဟိုဠ္မူ သထံုမူ မူႏွစ္မူ တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆးသုတ္သင္ေစျပီး သံဃာေတာ္တုိ႔ကို ပို႔ခ်ေစေတာ္မူသည္။ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မူေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္ အစစ္အမွန္ျဖစ္ေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္ၾကီးသည္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ကို အေျခစုိက္ကာ ျမန္မာနုိင္ငံတျပည္လံုးသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ထြန္းကားသြား ေလေတာ့သည္။
အေနာ္ရထာမင္းျမတ္ေနာက္ ဆက္ခံၾကေသာမင္းတုိ႔မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းတုိ႔သာ ျဖစ္ၾကသျဖင့္ သာသနာ့ဒါယကာအျဖစ္ သာသနာေတာ္ၾကီး တုိးတက္ေစရန္ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ အားထုတ္ခဲ့ၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ မိမိတုိ႔ အုပ္စိုးရေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္း၌ သာသနာေတာ္ၾကီး စည္ပင္ျပန္႕ပြားထြန္းကားရန္ မင္းအဆက္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။ ပုဂံသို႔ သာသနာေတာ္ေရာက္ခဲ့သည့္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၁၆၀၀ ေလာက္မွစ၍ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ အဆက္မျပတ္ တုိးတက္ထြန္းကားလားသည္။ က်န္စစ္မင္း၊ အေလာင္းစည္သူမင္း၊ နရပတိစည္သူမင္း၊ က်စြာမင္းစေသာ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ သာသနာေတာ္အတြက္ ၾကိဳးပမ္းခ်က္ေၾကာင့္ “လွည္း၀င္ရုိးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း”ဟု ဆုိစမွတ္ျပဳရေလာက္ေအာင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္တြင္ ဘုရားေစတီေတာ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။
ပုဂံ ပင္းယ စစ္ကိုင္း အင္း၀ ေညာင္ရမ္း ကုန္းေဘာင္ေခတ္ အဆက္ဆက္ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ သာသနာေတာ္အတြက္ အားတက္သေရာ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသျဖင့္ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္သည္ တျပည္လံုးအႏွံ႕ျဖန္႕က်က္ထြန္းကားခဲ့သည္။
အေနာ္ရထာသည္ ဘုရင္ျဖစ္လာေသာအခါ သာသနာေတာ္ျပဳစုရန္ အာသီသျပင္းျပေန၏။ နန္းစံ၍ ၉-ႏွစ္ရွိေသာအခါ သထံုျပည္မွ အရွင္ဓမၼဒႆီ အမည္ရွိေသာ ရဟႏၱာမေထရ္တစ္ပါး ၾကြေရာက္လာသည္။ အေနာ္ရထာဘုရင္သည္ မေထရ္ကို ၾကည္ညိဳသျဖင့္ သာသနာျပဳရန္ ေလွ်ာက္ထားသည္။ ရွင္အရဟံု အမ်ားေခၚေ၀ၚေနေသာ ဓမၼဒႆီမေထရ္ျမတ္သည္ အေနာ္ရထာ မင္းႏွင့္ လက္တြဲကာ သာသနာျပဳခဲ့သည္။ အရည္းၾကီးတုိ႔ကို လူ၀တ္လဲခုိင္းသည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ပင့္ေဆာင္ရန္အတြက္ သထံုျပည္ကို သိမ္းယူေတာ္မူျပီး ပိဋကတ္ေတာ္အစံု(၃၀)၊ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္၊ ရဟန္းသံဃာေတာ္တုိ႔ကို သာသနာေတာ္ႏွစ္-၁၆၀၁၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၁၉-တြင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္သို႔ ပင့္ေဆာင္ကာ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ကို ထြန္းကားသန္႕စင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
အေနာ္ရထာမင္းၾကီး ယင္းသို႔ေဆာင္ရြက္လုိေသာ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ၎၏ခမည္းေတာ္ ကြမ္းေဆာ္မင္းၾကီး၏ ျဖစ္ရပ္တုိ႕ကို သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ပ်ဴႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးပ်က္စီး၍ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ၾကီး ျဖစ္ေပၚလာရာ ယခင္ကတည္းက ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္ တည္ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္းသိသာႏုိင္ ေလသည္။
သီဟုိဠ္ႏုိင္ငံမွ ပိဋကေတာ္တုိ႔ကိုပါ ပင့္ေဆာင္ေစျပီး သရပါတံခါးအနီး ပိဋကတ္တုိက္ေက်ာင္းၾကီး၌ သီဟိုဠ္မူ သထံုမူ မူႏွစ္မူ တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆးသုတ္သင္ေစျပီး သံဃာေတာ္တုိ႔ကို ပို႔ခ်ေစေတာ္မူသည္။ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မူေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္ အစစ္အမွန္ျဖစ္ေသာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္ၾကီးသည္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္ကို အေျခစုိက္ကာ ျမန္မာနုိင္ငံတျပည္လံုးသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ထြန္းကားသြား ေလေတာ့သည္။
အေနာ္ရထာမင္းျမတ္ေနာက္ ဆက္ခံၾကေသာမင္းတုိ႔မွာလည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မင္းတုိ႔သာ ျဖစ္ၾကသျဖင့္ သာသနာ့ဒါယကာအျဖစ္ သာသနာေတာ္ၾကီး တုိးတက္ေစရန္ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ အားထုတ္ခဲ့ၾကသည္သာ ျဖစ္သည္။ မိမိတုိ႔ အုပ္စိုးရေသာ အခ်ိန္ကာလအတြင္း၌ သာသနာေတာ္ၾကီး စည္ပင္ျပန္႕ပြားထြန္းကားရန္ မင္းအဆက္ဆက္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။ ပုဂံသို႔ သာသနာေတာ္ေရာက္ခဲ့သည့္ သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၁၆၀၀ ေလာက္မွစ၍ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ အဆက္မျပတ္ တုိးတက္ထြန္းကားလားသည္။ က်န္စစ္မင္း၊ အေလာင္းစည္သူမင္း၊ နရပတိစည္သူမင္း၊ က်စြာမင္းစေသာ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ သာသနာေတာ္အတြက္ ၾကိဳးပမ္းခ်က္ေၾကာင့္ “လွည္း၀င္ရုိးသံ တညံညံ ပုဂံဘုရားေပါင္း”ဟု ဆုိစမွတ္ျပဳရေလာက္ေအာင္ ပုဂံေနျပည္ေတာ္တြင္ ဘုရားေစတီေတာ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။
ပုဂံ ပင္းယ စစ္ကိုင္း အင္း၀ ေညာင္ရမ္း ကုန္းေဘာင္ေခတ္ အဆက္ဆက္ မင္းအဆက္ဆက္တုိ႔ သာသနာေတာ္အတြက္ အားတက္သေရာ ၾကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသျဖင့္ ေထရ၀ါဒသာသနာေတာ္သည္ တျပည္လံုးအႏွံ႕ျဖန္႕က်က္ထြန္းကားခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာန ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ (အထက္တန္း) စာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပသည္။
No comments:
Post a Comment