ဘာ၀နာအဓိပၸာယ္
ဘာ၀နာဟူသည္ ပါဠိေ၀ါဟာရျဖစ္၏။ ရူမွတ္အားထုတ္သူအတြက္ လြန္စြာ ေက်းဇူးမ်ားလွသျဖင့္ သမထကို ျဖစ္ေစ၊ ၀ိပႆနာကို ျဖစ္ေစ မိမိသႏၱာန္၌ အၾကိမ္ၾကိမ္ အထပ္ထပ္ တုိးပြားျဖစ္လာေအာင္ အားထုတ္ေနမူကို ဘာ၀နာဟုေခၚသည္၊ ထုိဘာ၀နာကား သမထဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာဟု ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။
ဘာ၀နာဟူသည္ ပါဠိေ၀ါဟာရျဖစ္၏။ ရူမွတ္အားထုတ္သူအတြက္ လြန္စြာ ေက်းဇူးမ်ားလွသျဖင့္ သမထကို ျဖစ္ေစ၊ ၀ိပႆနာကို ျဖစ္ေစ မိမိသႏၱာန္၌ အၾကိမ္ၾကိမ္ အထပ္ထပ္ တုိးပြားျဖစ္လာေအာင္ အားထုတ္ေနမူကို ဘာ၀နာဟုေခၚသည္၊ ထုိဘာ၀နာကား သမထဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာဟု ႏွစ္မ်ိဳးရွိသည္။
သမထ၏အဓိပၸာယ္
ေလာဘ စေသာ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ားကို ျငိမ္းေအးေစတတ္ေသာေၾကာင့္ တည္ျငိမ္မူ(သမာဓိ)ကို သမထဟု ေခၚပါသည္။
ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္သည္ သမာဓိထူေထာင္မူလုပ္ငန္း(သမထက်င့္စဥ္)ကို က်င့္ေသာအခါ ရူမွတ္ေနေသာ အာရုံအေပၚ၌ စူးစုိက္တည္ျငိမ္ေသာ သမာဓိတရားမ်ား ျဖစ္ပြားေလ့ရွိ၏။ ထုိအခါ ေလာဘ၊ ေဒါသ စေသာ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ား ျဖစ္ပြားခြင့္မရဘဲ မိမိ၏စိတ္သည္ ျငိမ္းေအးေနတတ္၏။ ထုိသို႔ျငိမ္းေအးေနမူ သမာဓိကိုပင္ သမထဟုေခၚသည္။ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)တုိ႔ကို ျငိမ္းေအးေစတတ္ေသာတရားဟု အဓိပၸာယ္ရွိသည္။
ကိေလသာကုန္ခမ္း၍ ရဟႏၱာျဖစ္ျပီးမွ ေလာကီစ်ာန္မ်ားကို အားထုတ္ရာ၌ကား အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ားကို ျငိမ္းေအးေစဖြယ္မလုိ၊ ပင္ကိုကပင္ျငိမ္းေအးျပီးျဖစ္သည္။
ျခံဳ၍ဆိုရလွ်င္ ေလာဘ စေသာ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ား၊ မျငိမ္သက္ေသာ စိတ္မ်ား၊ ရုန္းရင္းၾကမ္းတမ္းေသာ စ်ာန္အဂၤါမ်ားကို ျငိမ္းေအးေစတတ္ေသာေၾကာင့္ သမထ မည္သည္။
၀ိပႆနာ၏အဓိပၸာယ္
ေလာကတြင္ ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါ အရာ၀တၳဳဟူ၍မရွိ၊ ရုပ္ႏွင့္နာမ္ သဘာ၀သာ ရွိသည္။ ယင္း ရုပ္နာမ္တရားတုိ႔ကို အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱစသည္ျဖင့္ ထူးထူးျခားျခား ရူျမင္တတ္ေသာ ဉာဏ္ပညာကို ၀ိပႆနာဟုေခၚ၏။
၀ိပႆနာဉာဏ္အျမင္မရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္တုိ႔အား ရုပ္ႏွင့္နာမ္ ေပါင္းစပ္ေနေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို လူ နတ္ ျဗဟၼာ၊ ေယာက္်ား၊ မိန္းမ စသည္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ရုပ္ကလာပ္ အေပါင္းအစုျဖစ္ေသာ အရာ၀တၳဳတုိ႔ကိုလည္း အိမ္ ေက်ာင္း ဇရပ္ သစ္ပင္ ေတာ ေတာင္ စသည္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ ထင္ျမင္တတ္ၾကသည္။ ထုိအရာတုိ႔ကို ျမဲ၏(နိစၥ)၊ ခ်မ္းသာ၏(သုခ)၊ ကိုယ္ပုိင္ျဖစ္၏(အတၱ)၊ ေကာင္း၏ (သုဘ)ဟုလည္း ထင္ျမင္တတ္ၾကသည္။
ဤအျမင္မ်ားကား အႏၶပုထုဇဥ္တုိ႔ ထင္ျမင္ေလ့ရွိေသာ သာမန္အျမင္မ်ားျဖစ္၏၊ ၀ိပႆနာဉာဏ္ကား ထုိသာမန္အျမင္ထက္ ထူးျခားထြင္းေဖာက္ျပီး သတၱ၀ါႏွင့္ အရာ၀တၳဳတုိ႔သည္ ရုပ္နာမ္သဘာ၀သာျဖစ္၏၊ အျမဲမရွိ(အနိစၥ)၊ ဆင္းရဲ၏(ဒုကၡ)၊ အစိုးမရ(အနတၱ)၊ မတင့္တယ္(အသုဘ)ဟု နက္နက္နဲနဲ သိျမင္လာသည္။ ထုိသို႔ သိျမင္နုိင္ေသာ ဉာဏ္ပညာကိုပင္ ၀ိပႆနာဟု ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ ထုတ္ေ၀ေသာ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္မ်ား(အထက္တန္းအဆင့္) စာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပသည္။
ေလာဘ စေသာ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ားကို ျငိမ္းေအးေစတတ္ေသာေၾကာင့္ တည္ျငိမ္မူ(သမာဓိ)ကို သမထဟု ေခၚပါသည္။
ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္သည္ သမာဓိထူေထာင္မူလုပ္ငန္း(သမထက်င့္စဥ္)ကို က်င့္ေသာအခါ ရူမွတ္ေနေသာ အာရုံအေပၚ၌ စူးစုိက္တည္ျငိမ္ေသာ သမာဓိတရားမ်ား ျဖစ္ပြားေလ့ရွိ၏။ ထုိအခါ ေလာဘ၊ ေဒါသ စေသာ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ား ျဖစ္ပြားခြင့္မရဘဲ မိမိ၏စိတ္သည္ ျငိမ္းေအးေနတတ္၏။ ထုိသို႔ျငိမ္းေအးေနမူ သမာဓိကိုပင္ သမထဟုေခၚသည္။ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)တုိ႔ကို ျငိမ္းေအးေစတတ္ေသာတရားဟု အဓိပၸာယ္ရွိသည္။
ကိေလသာကုန္ခမ္း၍ ရဟႏၱာျဖစ္ျပီးမွ ေလာကီစ်ာန္မ်ားကို အားထုတ္ရာ၌ကား အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ားကို ျငိမ္းေအးေစဖြယ္မလုိ၊ ပင္ကိုကပင္ျငိမ္းေအးျပီးျဖစ္သည္။
ျခံဳ၍ဆိုရလွ်င္ ေလာဘ စေသာ အပူဓာတ္(ကိေလသာ)မ်ား၊ မျငိမ္သက္ေသာ စိတ္မ်ား၊ ရုန္းရင္းၾကမ္းတမ္းေသာ စ်ာန္အဂၤါမ်ားကို ျငိမ္းေအးေစတတ္ေသာေၾကာင့္ သမထ မည္သည္။
၀ိပႆနာ၏အဓိပၸာယ္
ေလာကတြင္ ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါ အရာ၀တၳဳဟူ၍မရွိ၊ ရုပ္ႏွင့္နာမ္ သဘာ၀သာ ရွိသည္။ ယင္း ရုပ္နာမ္တရားတုိ႔ကို အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱစသည္ျဖင့္ ထူးထူးျခားျခား ရူျမင္တတ္ေသာ ဉာဏ္ပညာကို ၀ိပႆနာဟုေခၚ၏။
၀ိပႆနာဉာဏ္အျမင္မရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္တုိ႔အား ရုပ္ႏွင့္နာမ္ ေပါင္းစပ္ေနေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို လူ နတ္ ျဗဟၼာ၊ ေယာက္်ား၊ မိန္းမ စသည္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ရုပ္ကလာပ္ အေပါင္းအစုျဖစ္ေသာ အရာ၀တၳဳတုိ႔ကိုလည္း အိမ္ ေက်ာင္း ဇရပ္ သစ္ပင္ ေတာ ေတာင္ စသည္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ ထင္ျမင္တတ္ၾကသည္။ ထုိအရာတုိ႔ကို ျမဲ၏(နိစၥ)၊ ခ်မ္းသာ၏(သုခ)၊ ကိုယ္ပုိင္ျဖစ္၏(အတၱ)၊ ေကာင္း၏ (သုဘ)ဟုလည္း ထင္ျမင္တတ္ၾကသည္။
ဤအျမင္မ်ားကား အႏၶပုထုဇဥ္တုိ႔ ထင္ျမင္ေလ့ရွိေသာ သာမန္အျမင္မ်ားျဖစ္၏၊ ၀ိပႆနာဉာဏ္ကား ထုိသာမန္အျမင္ထက္ ထူးျခားထြင္းေဖာက္ျပီး သတၱ၀ါႏွင့္ အရာ၀တၳဳတုိ႔သည္ ရုပ္နာမ္သဘာ၀သာျဖစ္၏၊ အျမဲမရွိ(အနိစၥ)၊ ဆင္းရဲ၏(ဒုကၡ)၊ အစိုးမရ(အနတၱ)၊ မတင့္တယ္(အသုဘ)ဟု နက္နက္နဲနဲ သိျမင္လာသည္။ ထုိသို႔ သိျမင္နုိင္ေသာ ဉာဏ္ပညာကိုပင္ ၀ိပႆနာဟု ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ ထုတ္ေ၀ေသာ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္မ်ား(အထက္တန္းအဆင့္) စာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပသည္။
No comments:
Post a Comment